Որպես սկիզբ
Դպրոցում էի սովորում: Դասղեկի ժամին պիտի զրուցեինք «Երջանկությունն իմ պատկերացմամբ» թեմայով: Տարիներ են անցել, զրույցի մանրամասները չեմ հիշում, չեմ հիշում ընկերներիս ձևակերպումները, սակայն հիշողությանս մեջ ամուր դրոշմվել է իմ ձևակերպումը՝ «Իմ պատկերացմամբ մարդու համար երջանկության աղբյուրը աշխատանքն է»: Չգիտեմ, թե ինչու և ինչպես էի նման եզրահանգման եկել, երբ դեռ ընդամենը տասնհինգ տարեկան էի, և իմ «ճաշակած» աշխատանք էլ իմ ուսումնառության տարիներն էին դպրոցում: Այսօր, սակայն, տարիների հեռավորությունից վերադառնալով իմ ձևակերպմանը՝ անվարան ժպտում եմ ու հավելում, որ աշխատանքն, այո’, ստեղծագործ աշխատանքը ոչ միայն երջանկություն է, այն վայելք է, ինքնահաստատման ու ինքնաարտահայտման կարևորագույն միջոց, աշխարհընկալում ու աշխարհաճանաչողություն:
Հիմա՝ ըստ էության
2013թ. աշխատանքային տարի էր: Սեպտեմբերից աշխատում եմ կրթահամալիրի քոլեջ արհեստների ավագ դպրոցում: Այս օղակում աշխատել եմ տարիներ առաջ: Այսօր, սակայն, կրթահամալիրը նոր ժամանակներ է թևակոխել, շատ բան է փոխվել՝ այլընտրանքային դպրոց, մեդիակրթություն, նախագծային ուսուցում, դասասագրքերի փոխարեն նեթբուք-նոթբուք, ինտերնետ և այլն: Սեպտեմբերին արհեստների ավագ դպրոցում ես նոր մարդ էի, և այդ ամենն իրագործելուց առաջ ինձ նախ և առաջ հարկավոր էր իրականացնել մի շատ կարևոր «նախագիծ»՝ փոխադարձ վստահության «նախագիծը»: 2014թ. այս օրերին կարող եմ ասել, որ այն առավելագույնս իրագործել եմ, և դա իմ ձեռքբերումն է: Չգիտեմ, թե ինչ եմ ուսուցանել իմ աշակերտներին, բայց որ նրանցից շատ բան եմ վերցրել, անվիճելի է: Ավագի ու կրտսերի՝ փոխադարձ վստահության վրա շաղախված մեր փոխհարաբերությունների մեջ առաջին քայլը մի կարճաժամկետ նախագիծ էր, որ կոչվում էր «Ուզում եմ ներկայանալ»: Նախագիծն ինձ հնարավորություն տվեց հատիկ-հատիկ ծանոթանալ ու ճանաչել արհեստների ավագ դպրոցում և քոլեջում սովորող բոլոր աշակերտներին, դե իսկ աշակերտներին տվեց բանավոր պատմելու կարողություն, մտքերն անկաշկանդ, ազատ շարադրելու և բանավիճելու հմտություն, ենթակայքում տպագրվելու հնարավորություն, աշխատանք ուղղված գրագիտությանը և այլն: Այս նախագծին հաջորդեց «Բարձունքների նվաճում» նախագիծը, որն իրականում շարունակում էր նախորդ նախագծի իմ հետապնդած նպատակը՝ դասի գործընթացից դուրս ճանաչել արհեստների դպրոցի մի մեծ խումբ սովորողների: Նախագծային ուսուցումը մեզանում նորություն է, իսկ արհեստների դպրոցի սովորողների հիմնական կազմը եկել են այլ դպրոցներից, ուստի «Վիկտոր Համբարձումյան» «Գրիգոր Գուրզադյան», «Էրեբունի-Երևան» , ‹‹Կոմիտաս›› և «Սեբաստացու օրեր» կարճաժամկետ նախագծերն իրականացնելիս առաջխաղացումը այդ աշխատանքներին ավելի շատ սովորողների ներգրավվածությունն է՝ ամեն մեկն իր կարողությունների ու ընդունակությունների չափով:
Ուզում եմ պատմել մեր իրականացրած նախագծերից մեկի ՝ «Մկրտիչ Պեշիկթաշլյան» նախագիծի մասին: Նախագծի գաղափարը տիար Բլեյանինն էր, «Եղբայր եմք մեք» երգի ուսուցումն էլ՝ առիթը: Նախագիծը սկսեցինք նոյեմբերի վերջերին և ամփոփում ենք այս օրերին: Մեր իրականության մեջ Պեշկթաշլյանն անիրավացիորեն քիչ ուսումնասիրված հեղինակ է, այնինչ նրա գրական, մանկավարժական, հասարակական, թատերական գործունեությունը արժանի է ուշադրության և ուսանելի ու ճանաչողական մեծ դեր ունի: Նախագիծն սկսելուց առաջ իմ բլոգում հրապարակել եմ առաջադրանքների փաթեթը և քայլ-քայլ կազմակերպել, խրախուսել աշխատանքները: Այս նախագիծն էլ, ինչպես ամեն մի նախագիծ, կարծում եմ, հրաշալի առիթ էր ոչ միայն սովորողների, այլ նաև ու նա’խ և առաջ ինձ համար հետաքրքիր բացահայտումներ ու եզրահանգումներ անելու:
Ձմեռային ճամբարի օրերին սիրով իրականացրի «Ժողովրդական խաղիկներ» նախագիծը: Նախագծի իրագործումը անսովոր էր այնքանով, որ խաղիկների ուսուցումը կատարվում էր առավոտյան ընդհանուր պարապմունքի ժամանակ, այս կամ այն ժողովրդական երգի, մեղեդու ուղեկցությամբ ու պարային կատարումով: Այս նախագիծը, կարծում եմ, դեռ շարունակություն կունենա՝ ավելի հետաքրքիր լուծումներով:
Դե ինչ, սա էլ իմ 2013-ի դիջիպատումը:
«Մկրտիչ Պեշիկթաշլյան» նախագծի ամփոփումը` կից նյութերով, կավարտեմ մի քանի օրից:
Թամար Ղահրամանյան 