Ընդհանուր հանրակրթական «Հայոց լեզու» դասընթացը 10-11-րդ դասարանում կազմակերպվում է որպես սովորողի խոսքի մշակում. ուսումնական նյութ են հիմնականում գրականությունից ընթերցվող տեքստերը։ Ծրագիրը ներառում է նաև սովորողի խոսքի զարգացումը այլ բնագավառների դասընթացներում նրա ուսումնական գործունեությամբ, ուսումնական բլոգով։ 12-րդ դասարանում «Հայոց լեզու», «Հայ գրականություն» դասընթացներն ուղղված են պետական ավարտական քննության նախապատրաստությանը։
Հայոց լեզվի, գրականության ուսուցման խնդիրներն են .
- խոսքային ինքնարտահայտման հմտությունների զարգացման միջոցով սովորողի մտքի և գործունեության ազատության զարգացում
- ուսումնական ընդհանուր կարողությունների և հմտությունների զարգացում.
- ինքնուրույն գործունեության (ընտրություն, սեփական ընտրության և արարքի համար պատասխանատվություն, սեփական կյանքի բարելավում, սեփական ուսումնական հետագծի որոշում և խմբագրում) հմտությունների զարգացում[2].
- ինքնուրույն սովորելու հմտությունների զարգացում.
- ընթերցելու, լսելու կաարողությունների զարգացումը.
- գրական-գեղարվեստական ճաշակի ձևավորմանը նպաստում.
- հայալեզու ուսումնական, հրապարախոսական, գիտա-հանրամատչելի նյութերի ստեղծում և դրանց տարածում համացանցով (գրավոր և բանավոր).
- ավագ դպրոցի շրջանավարտի` հայոց լեզվի, գրականության պետական ավարտական քննությանը նախապատրաստում։
Ուսուցման միջավայրը
Նյութական միջավայրը`
- ուսումնական կաբինետ-ընթերցասրահ՝ անխափան անլար ինտերնետ կապով, ձայնային ուժեղարարով, դասավանդողի, սովորողներիանհատական համակարգիչ, տեսագրող, ձայնագրող, լուսանկարող թվայինմիջոցներ.
- ուսումնական անհատական թվային միջոցներ (պլանշետ, նեթբուք, նոթբուք), ֆոտոխցիկ, ձայնագրիչ.
- դպրոցի, կրթահամալիրի այլ ուսումնական տարածքները, այդ թվում՝ բակը.
- քաղաքը՝ թանգարան, ցուցասրահ, համերգասրահ, թատրոն, կինոթատրոն, մշակութային այլ կենտրոն, հուշաձան, փողոց, այգի.
- հանրապետության գյուղ, քաղաք, տեսարժան վայր, ճարտարապետական կոթող։
Մեդիամիջավայրը`
- անհատական համակարգչում (պլանշետ, նեթբուք, նոթբուք) դասընթացի ծրագրով որոշված համակարգչային ծրագրեր, ուսումնական մեդիագրականություն, էլեկտրոնային առարկայական թղթապանակ).
- դասավանդողի, սովորողի անհատական ուսումնական բլոգներ.
- կրթահամալիրիմեդիագրադարան[3].
- հանդեսներ՝ «Լուսաստղ», «Հեռադիտակ», «Թարգմանիչ», «Բլոգmskh», «Դպիր»
- am, արհեստների ավագ դպրոցի կայքը, այլ ենթակայքեր
- վիրտուալ պահոցներ և ցանցեր (onedrive, googledrive, YouTube, facebook և այլն).
այդ թվում նաև՝ աշխատանքային նյութի այլ փաթեթներ,
Ծրագրի իրականացման համար սովորողին և դասավանդողին անհրաժեշտ գործիքները` համացանցին միացված անհատական համակարգիչ (նոթբուք-նեթբուք-պլանշետ), տեսագրող, ձայնագրող, լուսանկարող թվային միջոցներ:
Սովորողի աշխատանքի բովանդակությունը։
- Տեքստային աշխատանք, այդ թվում՝
- գրական ընթերցանություն (հայ գրականություն, արտասահմանյան գրականություն)[6]
- մեկնաբանություն-վերլուծություն-քննարկում՝ գրական ստեղծագործության (հանրակրթական դասընթացի ծրագրով պարտադիր, սովորողի ընտրությամբ ակումբի կամ այլ ակումբների ուսումնական բաց նախագծի ծրագրով որոշված, այլ դասընթացի ծրագրով որոշված նյութի).
- աուդիոնյութի, տեսանյութի ստեղծում՝ որպես գրական ընթերցանության, վերլուծության աշխատանքի ներկայացում, տեսակետի, վերաբերմունքի արտահայտության ձև.
- սեփական տեքստի ստեղծում
ա) ընթերցած տեքստին առնչվող աշխատանք
բ) սեփական ասելիքի արտահայտում՝ հրապարակախոսություն, ակնարկ, դիմանկար, լուր
գ) հետազոտական աշխատանքի ամփոփում՝ հաշվետվություն, եզրակացություն, ռեֆերատ - թարգմանություն
- հարցազրույց
- խմբագրում, սրբագրում
Ստեղծվող, թարգմանվող տեքստերը կարող են առնչվել ինչպես հայոց լեզվի դասընթացի ծրագրով առաջարկվող նախագծերին, այնպես և սովորողի ընտրած ակումբային գործունեությանը, նախամասնագիտական ուսուցմանը, այլ դասընթացի ծրագրով իրականացվող ուսումնական նախագծերին։
- Պետական ավարտական քննության նախապատրաստական աշխատանք. քերականական, գրական գիտելիքների ստուգում
Գնահատում
Գրականությունից`
- Կարդացած գրականության ծավալը
- Քննարկումների, բանավեճերի ժամանակ մասնակցության ակտիվությունը-արդյունավետությունը
- Կարդացած ստեղծագործության մասին ստեղծած տեղեկությունը (վերլուծություն, ասույթների բառարան, վերացարկում՝ ըստ ընթերցած նյութի)
- Ստեղծած աուդիո- կամ տեսանյութը՝ ըստ կարդացած ստեղծագործությունների, դրանց ձևավորումը իր արած նկարներով
- մասնակցությունը գրական առցանց քննարկումների։
Լեզվից
- Ստեղծած տեքստերի քանակը
- Գնահատված (բլոգmskh, «Լուսաստղ», «Հեռադիտակ», «Դպիր», հանրապետական ԶԼՄ-ներ տարված) տեքստերի քանակը
- Խոսք կառուցելու վարպետությունը (արագություն, պատում, խոսքի կանոնավորություն, արտահայտչականություն)
- Անսխալությունը քերականական, ուղղագրական և իմաստային տեսակետներից։
Նայել` Ավագ դպրոցի ծրագրեր
Լուսանկարում` Հավուց թառի վանական համալիր
Թամար Ղահրամանյան 